Tite Kubo’dan “Esinlenme” Sanatı

Anime ve manga yüzünden tutuklanmalar bitmezken bakın burada ne var?

Son yıllarda Japonya’da anime ve manga yüklemek ve indirmek nedenleriyle çok sayıda kişi polis tarafından tutuklandı ve hapise varan cezalara çarptırıldı. Bu yasanın mantığında eser sahiplerinin haklarının korunması yer alıyor. Peki eser sahiplerinin hakları ne kadar korunabiliyor?

“Incarnate” adlı çizgi romandan bahsedelim sizlere. Ünlü sanatçı Gene Simmons‘un oğlu olan Nick Simmons bir müzisyen, seslendirme sanatçısı ve çizgi roman yazarı. 2010’da tam da Japonya’da uploada bağlı olan cezalar artmaya başladığında Incarnate ve Nick Simmons ismi de çok konuşulmuştu. Çizgi roman editörleri bunun Bleach’ten çalıntı olduğunu ve Tite Kubo’nun yaptığı her şeyi kopyalamakla suçlamıştı yazarı. Incarnate’deki karakter tasarımlarından tutun, sahnelere, panellere ve hatta zaman zaman diyaloglara kadar Bleach’in birebir aynısı olduğu görülüyordu. Oldukça sert eleştirilerde bulunan cesur editörlerden biri bu kopyayı satın almamaları yönünde takipçilerini uyarıyor ve Nick Simmons’a başkasının eserini çalan salak yakıştırmasında bulunuyordu.

Aynı zamanda anime ve manga severlerin de çok büyük tepkisini çekmişti bu olay. Incarnate “Bleach’in renklisi” olarak anıldı, çok sayıda karşılaştırma videoları ve görselleri hazırlandı şikayet edildi.

Bleach’in yanında 1-2 yerde Hellsing’den de büyük benzerlikler bulunuyordu. Ancak Bleach’in çalınmakla suçlanan tek şeyi mangası ve Tite Kubo’nun çalışmaları değildi. DeviantArt’ta bir Bleach illüstratörünün bile çalışmaları neredeyse aynı olarak Incarnate’de bulunuyordu. İllüstrasyonların sahibi DeviantArt’a bunu şikayet etti ve en sert açıklamalar DeviantArt yetkililerinden geldi. Nick Simmons DeviantArt’ta yerden yere vuruldu.

Bütün bunlar olup biterken Amerika’daki hayranları tarafından bu gelişmeler Tite Kubo’ya aktarıldı. Mangaka, hayranlarına hassasiyetleri konusunda teşekkür etti, fazla konuşmak istemediğini söyledi ve davayı Viz Media’ya bıraktı. Viz Media hemen araştırmak için bir takım kurdu. Dava uzun süre devam etti ancak hiçbir cezai yaptırımla sonuçlanmadı.

Nick Simmons ise Tite Kubo’ya büyük hayranlık beslediğini söyledi ve benzerliği kabul etti. İlk açıklamasında “Çok ileri gittiğimi düşünen manga severlerden ve manga sanatçısından özür dilerim. Bleach’in en büyük hayranlarından biriyim ve eğer birilerini kızdırdıysam bunun için üzgünüm.” dedi. Daha sonra da esinlenmenin her zaman olduğunu ve olacağını kimsenin esinlenmeden öyle bir eser çıkartamayacağını söyledi ve bu Bleach’in hayranlarını daha da kızdırdı. Böyle bir “esinlenme” gerçekten kabul edilebilir bir şey değildi. Bu da kızgınlığını ifade eden hayranlardan birinin çalışması.

Sonuç olarak Viz Media çabalarına rağmen herhangi bir cezai yaptırımda bulunamadı. Bazıları Nick Simmons’un önemli bir kişinin oğlu olduğu için paçayı kurtardığını iddia etti. Yayıncı kuruluşa göre çalıntı yapan ve bundan gelir elde eden biri ceza almadı. Öte taraftan herhangi bir manganın bir bölümünü bile internete yükleyen ve bundan geliri olmayan vatandaşlar tutuklandı. Yasaya dayanarak işledikleri suçlara göre ağır para cezaları ve hatta hapis cezaları ile cezalandırıldılar ve bu cezalar da gittikçe ağırlaştırıldı.

Şimdi sormak gerekiyor. Hiçbir maddi kazancı olmayan sıradan bir vatandaş bir ya da birkaç bölüm yükledi ya da indirdi diye çok ağır cezalara çarptırılıyorken, yayıncı kuruluşa göre hırsızlık yapan bir kişi bundan gelir elde ediyor ve ceza almıyorsa bu yasa ne kadar eser sahiplerinin haklarını koruyor olabilir?